Aktualności

Autorki:

 

Adrianna Klaczyńska

Studentka studiów II stopnia na kierunku nauczanie biologii i przyrody. Fascynuje ją człowiek i sposób w jaki postrzega świat. Od zawsze wiedziała, że chce zostać nauczycielką. Uwielbia gotowanie i podróże.

 

 

 

 

 

Joanna Płócienniczak

Studentka nauczania biologii i przyrody, która lubi niestandardowe podejście do edukacji.Ze świata biologii fascynują ją kleszcze, a dokładniej ich wpływ na nasze życie.
Swoją kreatywność i artystyczną duszę wyraża w wolnych chwilach tworząc samodzielnie rozmaite rzeczy, grając na flecie poprzecznym, a także czasami coś piekąc.

 

 

 

Elżbieta Zdzinnicka

Studentka II stopnia nauczania biologii i przyrody, która od zawsze chciała zostać nauczycielką.Jej zainteresowania to behawior zwierząt, fotografia oraz teatr. W wolnym czasie chętnie podróżuje.

 

 

Każda rzeka skrywa swoją tajemnicę, ale czas biegnie nieubłaganie/nieustannie z jej nurtem. Ruszaj z nami w pogoń za rzekami to propozycja projektu dla uczniów VIII klasy szkoły podstawowej. Jego celem jest zapoznanie i wzbudzenie zainteresowania wśród uczniów rzekami na świecie. Całość projektu ubrana jest w liryczną formę z sąsiadującymi rymami, ale inspiracją jest postać Phileasa Fogga z powieści przygodowej francuskiego pisarza Juliusza Verne pt. „W 80 dni dookoła świata”, w której głównym motywem jest podróż i wyścig z czasem.
W trakcie trwania spotkania uczniowie stoczą “zawziętą walkę” wykonując różne aktywności koncentrujące się na metodzie STEAM i zawierające narzędzia TIK. Uczniowie zostają zapoznani z wybraną rzeką danego kontynentu. Na każdym z nich czeka zadanie, a ich interdyscyplinarność sprawia, że każdy znajdzie coś dla siebie.

Efektem pracy uczniów będzie stworzenie środka transportu, wykonanie profilu glebowego i doświadczeń chemicznych, obliczenie rzeczywistej długości rzeki korzystając ze skali mapy oraz wykonanie listu gończego poszukiwanej rośliny lub zwierzęcia. Zadania zostały zawarte w formie escape roomu, gdzie za wykonanie aktywności uczniowie zbierają kolejne cyfry kodu. Ci, którym tak jak Phileasowi Foggowi, uda się wygrać wyścig z czasem zostaną nagrodzeni niespodzianką.

Kilka słów o projekcie

Rzeka jako miejsce skrywające wiele tajemnic, nie zatrzymuje się ani na chwilę. Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy jaka różnorodność panuje w tym ekosystemie. Z tą myślą stworzyłyśmy projekt, którego celem było zapoznanie uczniów z różnorodnością rzek oraz zainteresowanie ich tym tematem. Było to możliwe dzięki twórcom modułu STEAM I TIK w projektach międzynarodowych na lekcjach. Pani Profesor Marlenie Lembicz, nauczycielce akademickiej Wydziału Biologii UAM w Poznaniu, która przekazała nam ogrom wiedzy, a także motywowała i dopingowała nas do tworzenia kreatywnych pomysłów. Pan Tomasz Ordza, Ambasador eTwinning i współprowadzący zajęcia, pokazał nam możliwości działania platformy zrzeszającej społeczności szkolne przy tworzeniu, współpracowaniu i dzieleniu się projektami nie tylko w skali krajowej, ale i międzynarodowej.

 

Aby rozpocząć naszą podróż potrzebujemy środka transportu, więc pierwszym zadaniem, w naszym projekcie, będzie wykonanie łodzi, tratwy z dostępnych materiałów (zakrętek, papieru, butelek itp.) i nieograniczoną wyobraźnią uczniów- jak się okazało była ona przeogromna. Powstały szalupy, żaglówki, a nawet floty z dodatkową pomocą statków powietrznych. Gdy już mamy nasz środek transportu możemy ruszać w podróż, czas start!

 

Nasze statki dopłynęły do Afryki, gdzie przycumowaliśmy do brzegu, aby zapoznać się z rzeką Nil. Poświęciliśmy chwilkę na zapoznanie z jej charakterystyką oraz przypomnieliśmy, jak wygląda profil glebowy. Następnie przystąpiliśmy do przepysznego zadania - przygotowaliśmy jadalną madę rzeczną. Napełniliśmy nasze żołądki (jogurtami, owocami, płatkami owsianymi, granolą, wafelkami). Mieliśmy siły na dalszą podróż.

Naszym oczom ukazał się ląd - Azja. Korzystając z metody GA- DE- RY- PO- LU- KI, stosowanego często przez harcerzy do szyfrowania wiadomości, odkryliśmy tajemnice Gangesu, a ciekawi jej długości - skorzystaliśmy ze sznurka i skali mapy. Byliśmy zaskoczeni!

Zostalibyśmy dłużej, aby pooglądać obrzędy religijne hinduizmu, ale czas nas gonił.... Wsiedliśmy do naszych łódek i popłynęliśmy dalej.

Wybraliśmy Amerykę Południową. Najbardziej interesująca wydała nam się rzeka Amazonka, więc postanowiliśmy dotrzeć na jej brzeg. Okazało się, że kilka gatunków zaginęło!!!! Musieliśmy przygotować ich listy gończe. Wśród ogromnej różnorodności roślin i zwierząt w tym rejonie zagubiły się takie gatunki jak: Hiacynt wodny, Węgorz elektryczny, Kabomba karolińska, a także Pirania czarna. Skryte w spokojnych zakątkach klasy, czekały na uczniów. Teraz już poznaliśmy ich cechy charakterystyczne i występowanie, więc ruszamy dalej.

Nasza podróż dookoła świata zbliża ku końcowi. Musimy czym prędzej dotrzeć do Europy. Hiszpańska rzeka Rio Tino swą barwą skłoniła nas do rozwikłania zagadki i wykonania reakcji strąceniowej (otrzymywanie wodorotlenku miedzi (II)).  Zapisaniem reakcji chemicznej pokazaliśmy z czego wynika krwistość tej rzeki.

Dla wytrwałej załogi kapitanowie projektu przygotowali małą niespodziankę. Każdy marynarz otrzymał dyplom, a to pozwoliło mu ruszyć w dalszą podróż projektową z nurtem rzeki.

 

Scenariusz zajęć projektowych - Ruszaj z nami w pogoń za rzekami

 

Czas zajęć: 90 minut (2 x 45 minut)

Przeznaczenie: klasy VII - VIII szkoły podstawowej

Sposób realizacji: lekcja stacjonarna

Cele ogólne lekcji:

• Zapoznanie uczniów z różnorodnością rzek na świecie.
• Wzbudzenie u uczniów ciekawości i zainteresowania tematem dotyczącym rzek.

Cele szczegółowe/ operacyjne lekcji:

I.W zakresie wiadomości:

A) Zapamiętanie wiadomości - uczeń potrafi:

• Wymienić elementy składowe profilu glebowego mady rzecznej.

• Wymienić informacje na temat poszukiwanych gatunków roślin i zwierząt: Hiacynt wodny (Eichhornia crassipes), Kabomba karolińska (Cabomba caroliniana), Węgorz elektryczny (Electrophorus electricus), Pirania czarna (Pygocentrus piraya).

B) Zrozumieć wiadomości - uczeń potrafi:

• Rozróżnić poziomy profilu glebowego mady rzecznej.
• Scharakteryzować wybrane rzeki świata zwracając uwagę na ich cechy charakterystyczne.

II. W zakresie umiejętności:

C) Zastosowanie wiadomości w sytuacjach typowych - uczeń potrafi:

• Rozpoznać wybrane rzeki (Nil, Ganges, Amazonka, Rio Tinto) na mapie świata.
• Zaprojektować środek transportu.
• Posługiwać się skalą mapy.
• Posługiwać się szyfrem GA-DE-RY-PO-LU-KI.

 D) Zastosowanie wiadomości w sytuacjach problemowych - uczeń potrafi:

• Zaplanować doświadczenie chemiczne - reakcję strąceniową.

Postawy:

• Uczeń rozwija kulturę wypowiedzi poprzez udział w pogadance.
• Uczeń doskonali umiejętność pracy zespołowej.

Środki dydaktyczne:

• escape room
• aplikacja Mentimeter
• tablety
• prezentacja multimedialna
• wzory origami łódek z papieru, kolorowe kartki papieru, zakrętki (plastikowe i metalowe), plastelina, patyczki higieniczne, plastikowe butelki, słomki, klej na gorąco, nożyczki, mazaki, kredki
• szklanki lub plastikowe kubeczki, łyżeczki, produkty spożywcze np. kefir, jogurt, granola, ciastka zbożowe, owoce itp.
• mapa Azji, sznurek, linijka, zaszyfrowana historia Gangesu
• wydrukowany list gończy (format A3), zdjęcia: Hiacynt wodny (Eichhornia crassipes), Kabomba karolińska (Cabomba caroliniana), Węgorz elektryczny (Electrophorus electricus), Pirania czarna (Pygocentrus piraya)
• roztwór siarczanu (VI) miedzi (II) i wodorotlenku potasu, probówki, pipety, karta pracy doświadczenia chemicznego

Metody:

• pogadanka
• mini wykład w oparciu o prezentację multimedialną
• tworzenie środka transportu (łódki, tratwy itp.)
• tworzenie „jadalnego” profilu glebowego
• kodowanie (szyfr GA-DE-RY-PO-LU-KI)
• określanie skali mapy
• list gończy (poszukiwanego gatunku występującego w Amazonce)
• doświadczenie chemiczne (reakcja strąceniowa wodorotlenku miedzi (II))

Formy pracy: praca zbiorowa

Przebieg lekcji:

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel w formie krótkiej pogadanki zapoznaje uczniów z tematem zajęć i planem podróży oraz dzieli uczniów na cztery zespoły.

Faza realizacyjna:

1. Zanim uczniowie wyruszą w podróż, zamienią się w małego konstruktora i zbudują swój własny środek transportu przy użyciu dostępnych materiałów (kartek papieru, plastikowych butelek, zakrętek itp.). Należy przypomnieć uczniom, iż bardzo ważne jest nadanie nazwy własnej łódce. Kiedy środek transportu będzie gotowy możemy wyruszyć w naszą podróż.
2. Pierwszym przystankiem jest Afryka. Nauczyciel zapoznaje uczniów z krótką charakterystyką i ciekawostkami dotyczącymi rzeki Nil. Przypomina uczniom jak wygląda i z czego się składa profil glebowy mady rzecznej. Następnie uczniowie przystępują do wykonania pierwszego zadania – „jadalnego” profilu glebowego. Do wykonania tego zadania przydadzą się różnego rodzaju produkty spożywcze m.in. kefir, jogurt, granola, ciastka zbożowe, owoce itp. Po wykonaniu zadania uczniowie otrzymują pierwszą cyfrę do kodu.
3. Drugim przystankiem w naszej podróży jest Azja. Nauczyciel zapoznaje uczniów z krótką charakterystyką i ciekawostkami dotyczącymi rzeki Ganges. Zadaniem uczniów jest rozszyfrowanie historii Ganegsu przy pomocy szyfru GA-DE-RY-PO-LU-KI. Kiedy uczniowie poznają historię rzeki, zabiorą się za odkrycie jej długości. Przyda im się do tego sznurek i skala mapy. Po wykonaniu obu zadań uczniowie otrzymują dwie kolejne cyfry do kodu.
4. Kolejnym miejscem, które odwiedzimy jest Ameryka Południowa. Nauczyciel zapoznaje uczniów z krótką charakterystyką i ciekawostkami dotyczącymi rzeki Amazonki. Następnie uczniowie przystępują do poszukania po klasie czterech gatunków (roślin i zwierząt) występujących w Amazonce. Kiedy je odnajdą wykonają list gończy odnalezionego gatunku. Uczniowie prezentują stworzone listy gończe. Po wykonaniu zadania uczniowie otrzymują kolejną cyfrę do kodu.
5. Ostatnim przystankiem w naszej podróży jest Europa. Nauczyciel zapoznaje uczniów z krótką charakterystyką i ciekawostkami dotyczącymi rzeki Rio Tinto zwanej również Krwawą rzeką. Przypomina uczniom jak wygląda opis doświadczenia chemicznego. Zadaniem uczniów jest wykonanie doświadczenia chemicznego – reakcji strąceniowej wodorotlenku miedzi (II). Po wykonaniu doświadczenia uczniowie uzupełniają kartę pracy informacjami, które zaobserwowali podczas jego wykonywania oraz zapisują równanie reakcji chemicznej. Po wykonaniu zadania uczniowie otrzymują ostatnią cyfrę do kodu.
6. Uczniowie zebrali już wszystkie cyfry do kodu i mogą przystąpić do ich wpisania. Dzięki temu dowiedzą się czy udało im się ukończyć podróż.

Faza podsumowująca:

1. Nauczyciel podsumowuje odbyte zajęcia i prosi uczniów o odpowiedź na pytanie zawarte w aplikacji Mentimeter:
   • Co zapamiętałaś/zapamiętałeś z dzisiejszych zajęć?
2. Uczniowie otrzymują dyplom za ukończenie zajęć.

Materiały wykorzystane do realizacji projektu:

• Szablony zadań
• Escape room - wersja na tablety dla uczniów
• Escape room  - wersja do wyświetlenia na tablicy interaktywnej