Aktualności

Jak uczyć, by uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w naturalny i kreatywny sposób rozwijali swoją wyobraźnię, zainteresowania, poznawali nowe osoby, nawiązywali przyjaźnie i znajomości? Jak kształtować kompetencje kluczowe uczniów, które są istotą edukacji i wpływają na jakość i efektywność poczynań w  dorosłym życiu? Jakie aktywności zaproponować, by były one możliwe zarówno w formie stacjonarnej jak  i w trakcie edukacji zdalnej? Myślę, że jednym ze sposobów, który daje szansę, a nawet gwarancję na wszechstronny rozwój ucznia, zarówno w tradycyjnej szkole jak i podczas zdalnej nauki, jest projekt edukacyjny.   Dlaczego projekt? Ponieważ umożliwia nauczycielom, terapeutom, a także rodzicom, poznanie predyspozycji, zainteresowań i umiejętności uczniów. Dzięki różnorodnym zadaniom zaplanowanym w pracy projektowej umożliwiamy naukę i aktywność wszystkim dzieciom, bez względu na ich rodzaj inteligencji i predyspozycji. Na odniesienie sukcesu szansę mają zarówno słuchowcy jak i uczniowie u których dominującym zmysłem jest wzrok. Projekt sprawdzi się w pracy z uczniami z wysoką samooceną jak i z uczniami o niskim poczuciu własnej wartości. Swoje miejsce odnajdą w nim uczestnicy preferujący rolę lidera i uczniowie lubiący aktywności w cieniu innych. I to właśnie jest dla mnie argumentem przemawiającym za częstym zastosowaniem tej metody, zarówno w edukacji stacjonarnej, jak i zdalnej. Doskonale sprawdza się także w pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Niezwykle istotne jest to, że projekt pozwala na zastosowanie  różnorodnych metod, form i środków dobranych do konkretnych aktywności oraz możliwości i potrzeb dzieci. Wykorzystanie nowoczesnej technologii, typowe dla realizacji projektów, aktywizuje uczniów i wyraźnie uatrakcyjnia proces uczenia się. Ułatwia komunikację, realizację zadań i wymianę doświadczeń, a także efektywną i efektowną prezentację wyników pracy. Co jest gwarancją uzyskania pozytywnych efektów, które założymy w procesie jego realizacji?  Z pewnością jest nią odpowiedni dobór aktywności, które powinni zaplanować uczniowie, bo to oni w konsekwencji będą się z nimi mierzyć. Dajmy im zatem szansę, aby sami stali się kreatorami planów i harmonogramów. Pozwólmy im dobierać narzędzia, decydować o sposobie wykorzystania. A my bądźmy dla nich wsparciem, inspiracją i głosem doradczym w tym procesie. Taką formę projektu oferuje właśnie program eTwinning. Tu w centrum stawiany jest rozwój najważniejszych kompetencji uczniów, rozwój realizowany poprzez współpracę, innowacyjne podejście, niestandardowe metody i elastyczność pozwalającą dopasowywać na bieżąco metody, narzędzia i działania. To także miejsce, gdzie poprzez dzielenie się wiedzą, dobrą praktyką i doświadczeniem wiele skorzystać mogą także nauczyciele. Fantastyczne jest to, że eTwinning udostępnia nam także idealne narzędzia do pracy. Na bezpłatnej platformie możemy odnaleźć partnerów projektowych, wymieniać się doświadczeniami, pracować nad projektem i upowszechniać jego rezultaty. Liczne narzędzia do komunikacji (wideokonferencje, fora, czaty) niezwykle ułatwiają współpracę. Ogromnym wsparciem przy realizacji zadań jest też bogata oferta bezpłatnych kursów i szkoleń, z których może skorzystać każdy zarejestrowany w eTwinning nauczyciel. Z ich pomocą może pogłębiać swoją wiedzę na temat nowych technologii, kreatywnych narzędzi TIK, które wzbogacą projekt i wpłyną na efektywne kształtowanie kompetencji kluczowych uczniów. Ja sama korzystałam z wielu takich szkoleń i webinariów, a dziś jako ambasadorka programu eTwinning  mam przyjemność dzielić się swoimi umiejętnościami z innymi nauczycielami. Top lista edukacyjnych narzędzi TIK  Oferta programów, aplikacji jest ogromna. Każdy znajdzie w niej narzędzia, które najlepiej będą pasować do jego potrzeb i oczekiwań. Wiele też okaże się zupełnie nietrafionych (patrząc np. z perspektywy umiejętności naszych uczniów). Po realizacji licznych projektów edukacyjnych, bogatsza o nowe, praktyczne umiejętności i doświadczenie,  stworzyłam własną top listę z narzędziami TIK, które sprawdzają się w pracy projektowej z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE). Bardzo ważne są na niej aplikacje i programy, które pozwalają na uporządkowanie działań, czyli mapy myśli. Najczęściej do ich tworzenia wykorzystuję program webowy coggle-, który daje możliwość zapisywania pomysłów w formie haseł, ale dodatkowo wzbogaconych o obraz, co ułatwia moim uczniom zapamiętywanie. Na drugim miejscu są narzędzia, które wizualizują efekty naszej pracy, czyli przeróżne aplikacje do przygotowania plakatów, infografik i ogłoszeń. Stawiam na takie, które są po pierwsze bezpłatne, łatwe w obsłudze i intuicyjne, by moi uczniowie bez problemu mogli z nich samodzielnie korzystać. Często korzystamy z aplikacji na urządzenia mobilne: PicCollage  świetnie sprawdzi się także Canva. Do ulubionych natomiast należy piZap oraz DesignCap. Wszystkie te programy zawierają bezpłatne szablony, które można edytować i dostosować do własnych potrzeb. Na mojej liście nie mogło zabraknąć komiksów, które są swego rodzaju sposobem na wizualizację działań, prezentację procesu projektowego i, zgodnie z metodą Treningu Umiejętności Społecznych, także sposobem na generalizację wyuczonych umiejętności. Poprzez komiks dzieci mogą zwizualizować to czego nauczyli się w projekcie, a także opowiedzieć o swoich emocjach i np. trudnościach, które są nieodzownym elementem procesu projektowego. Ulubionym narzędziem moich uczniów jest Comixify. Nie wymaga logowania i jest niezwykle prosty w obsłudze. Wystarczy dodać kilka zdjęć, rysunków, dymki dialogowe, dobrać filtr i mamy komiks, który zachwyci każdego odbiorcę. Ostatnio ulubionym narzędziem, które wykorzystuje nie tylko w projekcie, ale także podczas zajęć zdalnych jest genial.ly. Dzięki tej aplikacji tworzę interaktywne prezentacje, a także świetnie sprawdzające się w projektach gry logiczne i escape roomy z zadaniami i aktywnościami dla uczniów. Jedno z takich zadań (Patriotyczna mucha) stworzyliśmy wspólnie podczas zajęć zdalnych – wspiera rozwój kompetencji cyfrowych, logicznego myślenia i orientacji przestrzennej. Opracowane z pomocą tych narzędzi zasoby mogę w prosty sposób udostępnić uczniom za pomocą linku, kodu QR, umieścić na blogu, stronie szkoły lub projektu. W projekcie edukacyjnym z uczniami z SPE sprawdzą się także elektroniczne książeczki, które są swego rodzaju spisem emocji, wrażeń, ale też mogą stać się elektroniczną kroniką działań projektowych. Ja najczęściej korzystam ze StoryJumper. Efekt jest atrakcyjny wizualnie, i co najważniejsze łatwy do udostępnienia w różnych formach. Idealnie sprawdza się przy upowszechnianiu rezultatów projektu. Ewaluując projekt warto skorzystać z chmur wyrazowych, w których uczniowie wyrażą swoje zdanie na temat współpracy i realizowanych zadań. Sama często korzystam z WordArt. Wygenerowana chmura jest interaktywna, ale mogę ją pobrać także jako plik .jpg i wykorzystać jako element karty pracy, ćwiczenia, czy ozdobnik pocztówki dla partnerów projektowych. Ciekawym narzędziem do podsumowania pracy będą również awatary, wyrażające opinie i emocje członków projektu. Warto skorzystać z avatarmaker, który pozwala na generowanie postaci bez konieczności logowania i zakładania konta, a stworzoną pracę można udostępnić za pomocą linku lub pobrać na komputer w wielu formatach. Na uwagę zasługuje także Voki, który dodatkowo umożliwia nagrywanie wypowiedzi.  Jest to fantastyczny sposób na prezentację działań projektowych, poszerzanie słownictwa, doskonalenie wypowiedzi, ale także kreatywna forma opisu postaci, czy nawet kolegów projektowych. Podczas edukacji zdalnej bardzo często przygotowujemy dla naszych uczniów, krótkie tutoriale i nagrania wideolekcji. W projekcie przekazujemy w ten sposób instrukcje do wykonania zadań, informację zwrotną czy prezentację rezultatów. Ciekawe materiały można przygotować korzystając z Flipgrid. Aby z niego skorzystać należy założyć wirtualną klasę projektową, dodać tematyczną tablicę i przypisać obszar preferowanych odbiorców. Taki wideo instruktaż można wzbogacić o dodatkowe efekty wizualne, doklejając zdjęcia, tekst, udostępniając tablicę czy fikuśne filtry. Zachęcam do skorzystania z mojego tutoriala, który zademonstruje jak to zrobić. Większość projektów kończy się wręczeniem uczniom dyplomów, odznak, certyfikatów i medali. Do ich tworzenia możecie wykorzystać fantastyczny generator na stronie Eduzabawy, który udostępnia mnóstwo edytowalnych szablonów. Dobre praktyki Więcej narzędzi, a także inspiracji dotyczących realizowanych projektów znajdziecie na blogu www.specjalni.pl, na którym z Jolantą Majkowską opisujemy aplikacje, programy i platformy, które naszym zdaniem sprawdzą się nie tylko w edukacji z uczniami  z  SPE, ale także w edukacji ogólnodostępnej. W ostatnich kilku latach realizowałam z uczniami wiele projektów eTwinning, które mogą być inspiracją i formą dobrych praktyk. Współpracowałam z wieloma nauczycielami z całej Polski, którzy byli dla mnie przewodnikami i wsparciem. Jednym z ostatnich projektów jest Na logikę, który kontynuujemy w trybie klasowym w czasie edukacji zdalnej. Działania projektowe opisujemy nie tylko na platformie TwinSpace, ale także na specjalnie w tym celu założonym blogu, który jest fantastyczną formą promocji i upowszechniania rezultatów. Jeśli chcecie założyć własnego bloga skorzystajcie z kursu na platformie eTwinning – będzie doskonałym wsparciem i ułatwi pierwsze kroki.     Autorka: Zyta Czechowska Absolwentka UAM w Poznaniu, na kierunku pedagogika specjalna, od ponad 20 lat  terapeuta i nauczyciel w szkole specjalnej.  Pasjonatka nowoczesnych technologii. Współautorka projektu sieci współpracy nauczycieli „ Czas TIKa”, prowadzi warsztaty, szkolenia i Rady Pedagogiczne   dla nauczycieli z zakresu stosowania i wdrażania TIK. Współprowadzi bloga edukacyjnego www.specjalni.pl. Ekspert ds. awansu zawodowego nauczycieli.  Trenerka Mistrzów Kodowania w zakresie programowania. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. W 2017 r. otrzymała Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej za szczególne osiągnięcia edukacyjne i wychowawcze. Posiada tytuł Microsoft Innovative Educator Ekspert, nadawany przez firmę Microsoft najbardziej innowacyjnym nauczycielom na świecie. W 2019r otrzymała także tytuł Nauczyciela Roku. Ambasadorka programu eTwinning.