Scenariusze
O uczniowskich supermocach, czyli jak rozwijać ich mocne strony
Artykuł i scenariusz zajęć na temat relacji w szkole i projekcie oraz dobrostanu.
Autorka: Zyta Czechowska
Coraz więcej uczniów potrzebuje wsparcia w zakresie rozwijania technik szkolnych poprzez niwelowanie dysfunkcji, usprawnianie zaburzonych obszarów, czy uzupełnianie deficytów. Dostosowanie wymagań edukacyjnych na stałe zagościło w naszej pragmatyce szkolnej. Tak bardzo skupiamy się na tych niżej funkcjonujących obszarach i zapominamy, jak ważne są mocne strony dzieci i młodzieży. A one pomagają przecież w zastępowaniu tych słabiej rozwiniętych funkcji i kompensują braki rozwojowe.
Każdy z nas ma wrodzone predyspozycje, których rozwój warto wspierać. Każdy z tych talentów jest tak samo ważny i powinno się podejść do niego z takim samym entuzjazmem i zaangażowaniem. Każdy uczeń ma potencjał i to od nas nauczycieli, rodziców i wszystkich dorosłych zależy, czy go umiejętnie rozpoznamy i stworzymy odpowiednie warunki do rozwoju.
Aby poznać charakter dziecka, jego potencjał, a tym samym mocne strony, potrzeba codziennej obserwacji, dużej ilości spędzanego wspólnie czasu i uważności, a także stworzenie uczniom okazji do zapoznania się z różnego rodzaju aktywnościami, czy sytuacjami życiowymi.
Jaka zatem jest nasza rola w tym obszarze?
- Inicjujmy różne sytuacje, w których uczeń będzie miał szansę na doświadczanie różnorodnych przeżyć i aktywności.
- Angażujmy wszystkich uczniów w wydarzenia szkolne takie jak konkursy, warsztaty i projekty.
- Nie krytykujemy pomysłów uczniów, a raczej pozwólmy na doświadczanie, na rozwijanie kreatywności,a tym samym na popełnianie ewentualnych błędów.
- Dajmy możliwość uczniom udziału w zajęciach rozwijających kompetencje emocjonalno-społecznych, ale także TUS.
Jak wiadomo uczniowie z różnymi niepełnosprawnościami często mają trudności w zakresie funkcjonowania społecznego. Mają problemy z rozwijaniem relacji rówieśniczych, inicjowaniem rozmowy, podtrzymywaniem dialogu, często brak też u nich intencji komunikacyjnej. Niewłaściwie określają sytuacje społeczne i źle odczytują intencje innych osób.
Często też nie potrafią zdefiniować swoich mocnych stron. Nieumiejętnie organizują swój wolny czas i nie wykorzystują potencjału, który mają, a który warto byłoby rozwijać i włączyć w proces terapii.
Obserwując swoich uczniów często dostrzegam brak akceptacji dla swojego wyglądu, umiejętności, wiedzy i kompetencji. Niskie poczucie własnej wartości bardzo często spowodowane jest brakiem akceptacji ze strony najbliższych, brakiem uwagi, ciągłą krytyką, niskim statusem ekonomicznym ich rodzin, ostracyzmem ze strony koleżanek i kolegów, osamotnieniem i poczuciem beznadziejności. Często borykają się z wykluczeniem z grona znajomych, z etykietowaniem w środowisku lokalnym, czasami nawet w rodzinie i szkole. Dlatego tak ważne jest to, aby nie pozostawać biernym i obojętnym na takie emocje.
Problem jest złożony, wymagający naszej uważności, nienachalnych działań, ale także ciągłych, przenikających się aktywności, które integrują uczniów, wzmacniają ich poczucie bezpieczeństwa, podnoszą ich wartość i stwarzają przestrzeń do rozwoju, bycia sprawcą i osiągania sukcesu.
Jak możemy pomóc i jak wzmacniać ich wiarę w siebie i swoje mocne strony?
Moją odpowiedzią na te trudności jest wdrożona innowacja pedagogiczna w zakresie TUS z wykorzystaniem między innym wytworów wykonanych za pomocą długopisów 3D.
Więcej o innowacji tutaj: https://innowacjatus3d.blogspot.com/
Rys. 1 Screen bloga prezentującego działania w ramach innowacji.
Pomysłów z pewnością jest wiele, bo i każde dziecko wymaga innych oddziaływań. Ja podczas lekcji na bieżąco wprowadzam aktywności, które w mojej ocenie w znaczący sposób przyczyniają się do kształtowania pozytywnych relacji między uczniami, wzmocnienia ich wartości, umiejętnego określania własnych mocnych stron, ale też definiowania supermocy swoich kolegów i koleżanek.
Propozycje ćwiczeń:
- Tworzenie terapeutycznych opowieści lub bajek, które nawiązywać mają do sytuacji społecznych naszych uczniów i wzmacniają tym samym ich postawy i zachowania.
- Przygotowanie komiksów nawiązujących i opisujących konkretne talenty i predyspozycje uczniów.
- Symulacja scenek, w których uwypuklimy mocne strony uczniów.
- Organizacja wspólnych aktywności klasowych i szkolnych.
- Celebrujmy ważne wydarzenia klasowe i szkolne i angażujmy w ich organizację i przygotowanie naszych uczniów.
- Organizujmy różnorodne konkursy dając szansę na sukces uczniom.
- Inicjujmy warsztaty z rękodzieła, robótek ręcznych, podczas których uczniowie przygotowywać będą np, stroiki czy ozdoby, a następnie sprzedadzą je uzyskując pieniądze, które mogą przeznaczyć na dowolny cel.
