Wartości wspólnego życia

Artykuł i scenariusz zajęć na temat relacji w szkole i projekcie oraz dobrostanu.
Autorka: Beata Wójcik

Wartości to cechy, zachowanie lub normy niezwykle cenne i pożądane przez jednostkę czy społeczeństwo. Naszą rolą jako nauczycieli jest wpajanie uczniom, bez zbędnego moralizatorstwa i w atrakcyjnej formie, wartości, które definiują nas jako ludzi.  

Ludzie od zarania dziejów potrzebują wartości takich jak pokój, miłość, równość, współpraca, bezpieczeństwo i warunki do godnego życia. Jest to główny cel bycia człowiekiem i realizowania się dzięki swojej aktywności. Są to też relacje jakie nawiązujemy z innymi, aby nasze wspólne działania odniosły zamierzony skutek. Z tą świadomością zakładamy, że ludzie powinni pracować razem, aby budować społeczeństwo oparte na szacunku i wspólnie osiągać założone cele, aby życie każdego z nas stało się lepsze. 

Wdrażanie wartości poprzez projekt

Nasz międzynarodowy projekt Values of Living Together, zrealizowany z uczniami klasy 8, dotyczył właśnie wartości w ich szerokim spektrum. Jego celem było uświadomienie uczniom wartości wspólnego życia, bliskiej współpracy w celu realizowania założonych celów, zrozumienia postawy aktywnego i świadomego obywatelstwa oraz umożliwienie kontaktu i komunikowania się z rówieśnikami w całej Europie, a przez to doskonalenie znajomości języków obcych.

Poruszając tematykę obowiązków i postaw obywatelskich wprowadzaliśmy pojęcia całego spektrum wspólnych wartości - począwszy od szkoły, w której się uczą, po międzynarodowe relacje. Zadaniem uczniów było zapoznanie się z zasadami funkcjonowania Samorządu Uczniowskiego, wyborem swoich przedstawicieli do samorządu, a następnie wspólnie z partnerami przygotowanie artykułu o szkole i zasadach jej funkcjonowania do projektowej gazety.

W podobny sposób poszukiwali informacji o Młodzieżowej Radzie Miasta i jej roli w podejmowaniu decyzji dotyczących młodzieży w naszym mieście. Uświadomiło to uczniom wagę i znaczenie aktywnego obywatelstwa. Po zebraniu informacji przygotowali wspólnie z uczniami uczestniczącymi w projekcie statut swojej wspólnej, wymarzonej szkoły.

Kolejnym celem projektu było przygotowanie wspólnie z partnerami pomysłów obywatelskich, zdrowotnych i ekologicznych, które będą miały wpływ na nich samych i na otoczenie, w którym żyją. Uczniowie stanęli przed ogromnym wyzwaniem komunikacyjnym i organizacyjnym dyskutując i dzieląc się zadaniami z rówieśnikami z innych krajów. Ze względu na pandemię część prac projektowych odbywała się zdalnie, ale świetnie poradzili sobie i z tym wyzwaniem. Pracowali w zespołach i grupach roboczych zgodnie z ustalonym harmonogramem. Samodzielnie wybrali zagadnienia, które ich zdaniem są ważne dla współczesnej młodzieży i chętnie przygotowali prezentacje, które później omówili nagrywając filmy. Wspólnie z uczniami z Włoch zdecydowali, że istotne z ich punktu widzenia będzie przygotowanie projektu o zmianie sposobu poruszania się po mieście i przesiadce na rowery. Wiązało się to też z zaprojektowaniem punktu wypożyczania rowerów i sposobu ich dystrybucji. Kolejnym problemem, którym postanowili się zająć były uzależnienia i sposoby przeciwdziałania, a ostatnim, ale nie mniej istotnym, woda i ekologia, czyli powstrzymanie zalewu plastikowych butelek i sposoby na recykling tworzywa.

Dobrostan i jak go osiągnąć?

Aby skłonić uczniów do wypowiedzenia się na tematy bardziej osobiste, dotyczące ich samopoczucia, spędzania wolnego czasu oraz rzeczy, które sprawiają im przyjemność (czyli szeroko rozumianego dobrostanu), przygotowaliśmy specjalną prezentację z możliwością indywidualnej edycji dla każdego. Tym razem, każdy z nich samodzielnie miał za zadanie opowiedzieć o sobie innym, napisać i pokazać to, co jest dla niego ważne, a następnie wspólnie z zespołem opracować wskazówki, które pomogą innym osiągnąć ten stan. 

1.Ciesz się życiem
2.Spełniaj swoje marzenia
3.Spędzaj czas z rodziną i przyjaciółmi
4.Bądź ciekawy świata i ludzi
5.Rozwijaj swoje pasje i zainteresowania
6.Traktuj innych tak, jak sam chciałbyś być traktowany
BĄDŹ SOBĄ

Tylko tyle i aż tyle by żyć w zgodzie ze sobą i innymi.

Nie tylko wartości i relacje, ale też umiejętności

Wszystkie zadania realizowane w projekcie wymagały od uczniów zaangażowania, kreatywności i samodzielności. Projekt obejmował wiele obszarów zainteresowań uczniów, aby pokazać rozwinąć i pokazać ich pomysłowość w rozwiązywaniu problemów i krytyczne myślenie, a także ich siłę sprawczą i możliwości wprowadzania zmian zarówno w swoim postępowania, jak i w otaczającym ich świecie.Nieocenionym wsparciem była tu umiejętność wykorzystania różnorodnych narzędzi i form ekspresji. Dały one uczniom możliwość wyrażenia swoich emocji, zaprezentowania zdolności podczas przygotowania materiałów projektowych, a także rozwinięcia licznych kompetencji. Zwiększyła się także ich motywacja i umiejętność współpracy w grupie. 

Młodzież kształtuje społeczność, a edukacja kształtuje młodzież. Jako nauczyciele mamy niezwykłą misję kreowania aktywnych, świadomych obywateli, którzy swoje decyzje opierać będą na wspólnych wartościach. Już w niedalekiej przyszłości będą podejmować kluczowe dla nas decyzje. Dbanie o ich właściwy rozwój to jedyny sposób na lepszy świat. A pierwszym krokiem do niego są relacje i poczucie dobrostanu, bez których nie zaangażują się odpowiednio w proponowane im działania i przekazywane wartości.

Uzupełnieniem i rozwinięciem tematu jest scenariusz zajęć, którego celem jest integracja zespołu klasowego, budowanie zaufania w grupie i rozwijanie umiejętności odczytywanie komunikatów werbalnych i niewerbalnych (do pobrania poniżej).

 

O autorce:

Beata Wójcik

Jestem nauczycielką dyplomowaną edukacji wczesnoszkolnej i jęz. angielskiego w Szkole Podstawowej nr 1 im. T. Kościuszki w Puławach. Od 2013r. aktywnie uczestniczę w programie eTwinning. Zrealizowałam kilka projektów krajowych i międzynarodowych, za które otrzymałam Krajowe i Europejską Odznaki Jakości. Jestem koordynatorem szkolnej grupy eTwinnerów. Od 2018 r. należymy do elitarnej grupy Szkół eTwinning i chętnie bierzemy udział we wspólnych aktywnościach i wydarzeniach organizowanych przez eTwinning.

Chętnie zgłębiam tajniki nowoczesnych technologii, a w wolnym czasie lubię podróżować, czytać książki i pasjonuję się robótkami ręcznymi.