TIK w edukacji włączającej

Artykuł jest podsumowaniem zajęć prowadzonych podczas Warsztatów Doskonalenia Zawodowego Szkoła Przyszłości (15.01.2022, w Wieliszewie).

Canva to narzędzie do tworzenia grafiki. Znaleźć tu możemy wiele darmowych szablonów, elementów, dzięki którym stworzymy plakat, ulotkę, zaproszenie czy dyplom. Wykorzystać możemy też to narzędzie do stworzenia notatki z lekcji.

Praca w Canvie nie wymaga szczególnych umiejętności. Możemy ją zastosować na zajęciach w klasie, jak i na lekcjach zdalnych. Aplikacja świetnie sprawdza się podczas lekcji z każdym uczniem. Pozwala nam na stworzenie klasy i udostępnienie uczniom możliwości tworzenia materiałów w grupie. Co możemy z nią stworzyć?

  • Prezentacje multimedialne – np. Na lekcji omawiamy jak przebiega fotosynteza u roślin, udostępniamy uczniom link i mogą oni stworzyć wspólnie prezentację w trakcie lekcji
  • Plakaty – omawiamy na godzinie wychowawczej temat bezpieczeństwa w sieci, jako podsumowanie pozwólmy im stworzyć wspólnie lub w mniejszych grupach plakat informujący o tym, jak unikać niebezpieczeństw w internecie
  • Zaproszenie – przygotowujesz z uczniami występ z okazji Dnia Babci i Dziadka, włączasz na ekranie multimedialnym Canvę, tworzycie wspólnie zaproszenie wybierając odpowiadające Wam elementy
  • Podczas zajęć specjalistycznych canva jest świetną opcją do nauki podejmowania wspólnych decyzji, współpracy w grupie i doskonalenia umiejętności prospołecznych. Zaangażować w takie zajęcia można dzieci ze SPE, nie muszą oni potrafić obsługiwać programu, wystarczy, że nauczyciel wyświetla na ekranie czy tablicy multimedialnej program, a dzieciaki wybierają poszczególne elementy.
  • Nauczyciele mogą również tworzyć własne materiały do zajęć zarówno przedmiotowcy, jak i nauczyciele specjaliści. Jako przykład książka “Nie-inny” stworzona z myślą o szacunku i akceptacji dla inności. Druga książka to doskonała pomoc do wspierania edukacji ekologicznej.

Genial.ly to narzędzie do tworzenia interaktywnych treści. Możemy przygotować w nim prezentację, grę, plakat interaktywny, itp. To świetny sposób na podniesienie atrakcyjności zajęć oraz podniesienie kompetencji cyfrowych uczniów. Korzystając z prezentacji tworzonych w tym narzędziu można przechodzić od jednego zadania do drugiego poprzez klikanie w interaktywne elementy. Nie ma niestety polskiej wersji tego narzędzia. Do używania go potrzebny jest internet, nie ma opcji korzystania w trybie offline. Podczas zajęć zdalnych uczniowie z chęcią korzystali z materiałów urozmaiconych w różnych sposób. Także dzieci ze SPE radzili sobie z obsługą zadań i materiałów udostępnianych w genial.ly.

Dzień Dziecka da się też przeprowadzić online. Zamiast lekcji “na kamerkach” można przeprowadzić je z pomocą aplikacji genial.ly. Uczniowie przez cały dzień pracowali z genial.ly, działając interdyscyplinarnie, wykonując zadania z różnych przedmiotów. Sprawiło im to dużą przyjemność i było miłym wytchnieniem od zwykłych lekcji.

Wordwall to narzędzie do tworzenia kreatywnych materiałów dydaktycznych. Szukasz świetnej metody na urozmaicenie zajęć i zaktywizowanie uczniów? To jedna z wielu możliwości, jakie możemy znaleźć wśród TIK-owych propozycji. Stworzyć w nim możemy m.in. testy, gry słowne, łączenie w pary, segregowanie w grupy, koło fortuny i wiele innych.

W Wordwall mamy dostępnych wiele materiałów, z których możemy skorzystać. Jeśli nie znajdziemy interesującego nas tematu, stwórzmy własny materiał. Może ta aplikacja posłużyć nam jako utrwalenie wiadomości z lekcji, przeprowadzenie sprawdzianu czy sprawdzenie stopnia zrozumienia omawianych na lekcji treści. 

Na zajęciach specjalistycznych możemy wykorzystać tę stronę do poćwiczenia umiejętności rozpoznawania emocji, sytuacji niebezpiecznych, czy ćwiczeń logopedycznych. Stworzyć możemy np. ruletkę, w której będziemy losować ćwiczenia wykonywane na zajęciach gimnastycznych. Możemy zaproponować do rozwiązania krzyżówkę, której hasłami będą nazwy emocji odczuwanych w opisanych sytuacjach.

Mentimeter jest narzędziem do badania opinii. Umożliwia interakcję z uczniami – dzięki niej mogą oni udzielać odpowiedzi na różnego typu pytania (aplikację wykorzystać można także jako narzędzie ewaluacyjne). Wystarczy, że posiadają smartfony. Zachęcam do wykorzystywania aplikacji Mentimeter w pracy. Jest ona bardzo przydatna, gdy chcemy przeprowadzić ankietę, uzyskać szybką odpowiedź na pytanie, poznać opinię uczniów na dany temat (przydaje się do przeprowadzania ewaluacji zajęć).

Wchodzimy na stronę https://www.mentimeter.com i rejestrujemy się klikając w okienko SIGN UP.  Zarejestrować możemy się za pomocą konta Google, Facebooka albo adresu mailowego.

Na zajęciach często korzystamy z tej opcji jako forma podsumowania lekcji. Dla zajęć z uczniami o SPE z reguły zadajemy pytanie o towarzyszące im emocje związane z lekcją. Wszystko zależy od stopnia funkcjonowania uczniów. Jeżeli mamy do czynienia z uczniami wysoko funkcjonującymi prosimy o wyjęcie telefonów lub jeżeli jest możliwość prowadzenia zajęć z wykorzystaniem sali informatycznej (w tym mobilnej sali informatycznej) lub posiadamy na zajęciach np. tablety to wykorzystujemy te urządzenia logując na nie uczniów.

Pamiętajmy o tym, że aplikacja zapewnia anonimowość co pozwala na swobodę wypowiedzi, a słowa powtarzające się (np. radosny) są widoczne w powiększeniu co daje zarówno nauczycielowi jak i uczniom wyraźną informację zwrotną. Taki sam pomysł można zastosować z innymi tematami realizowanymi podczas zajęć z każdego przedmiotu stosując np. pytanie co Cię dzisiaj zaciekawiło, zainteresowało, etc.

Dla przykładu możemy zastosować własną grafikę, film lub skorzystać z gotowych rozwiązań w aplikacji. Możemy poprosić naszych uczniów o wyrażenie zdania poprzez wybranie odpowiedniego przycisku. Możemy spytać czy dziś czujesz się tak jak dziewczyna na grafice?

Pamiętajmy o tym, że aplikacja zapewnia anonimowość co pozwala na swobodę wypowiedzi, a słowa powtarzające się (np. radosny) są widoczne w powiększeniu co daje zarówno nauczycielowi jak i uczniom wyraźną informację zwrotną. Taki sam pomysł można zastosować z innymi tematami realizowanymi podczas zajęć z każdego przedmiotu stosując np. pytanie co Cię dzisiaj zaciekawiło, zainteresowało, etc.

Dla przykładu możemy zastosować własną grafikę, film lub skorzystać z gotowych rozwiązań w aplikacji. Możemy poprosić naszych uczniów o wyrażenie zdania poprzez wybranie odpowiedniego przycisku. Możemy spytać czy dziś czujesz się tak jak dziewczyna na grafice?

 

Na ekranie uczeń wybiera odpowiedni przycisk - oczywiście musimy ustalić, że np. Serduszko to oznacza, że czuję się tak samo, znak zapytania znaczy, że nie wiem/nie mam pewności, kciuk do góry raczej tak samo, a kciuk w dół oznacza, że czuje się całkowicie inaczej.

Widok dla nauczyciela:

Tytuł: Trwa wstawianie obrazu...

Liczba przy odpowiednich znakach pokazuje nam ilość uczniów, która wybrała daną ikonkę. Takie zadania sprawdzają się idealnie na edukacji zdalnej – do uczestnictwa możemy również zaprosić rodziców, aby i oni poczuli się zauważeni i mogli wyrazić ANONIMOWO swoje emocje.

Z doświadczenia wiemy, że zaangażowanie rodziców w różne działania, a w szczególności z zachowaniem ANONIMOWOŚCI zwiększa ich zaangażowanie.

Digipuzzle

Na stronie Digipuzzle możemy znaleźć ciekawe rozwiązanie dla uczniów z różnymi dysfunkcjami, ale nie tylko. Cały pakiet różnych gier edukacyjnych pozwala na rozwinięcie wielorakich umiejętności naszych uczniów.

Tytuł: Trwa wstawianie obrazu...

Na stronie głównej oprócz możliwości wybrania języka możemy wybrać również kategorię naszych puzzli. UWAGA! Korzystając z przeglądarki możecie również skorzystać z opcji tłumaczenia strony i wszystkie nazwy pojawią się również w języku polskim.

Dla przykładu wybieramy kategorię: Zwierzęta

Tytuł: Trwa wstawianie obrazu...

Pojawiają się nam propozycje różnych zajęć - łączenie kropek, puzzle do ułożenia z kilku elementów w wersji tradycyjnej, podzielone na kwadraty, przesuwanie elementów itd. Wybieramy określony rodzaj zadania uzależniony od możliwości naszych uczniów.

Dla przykładu - łączenie kropek (uczniowie wykonują zadania manualne polegające na ciągłości linii zachowując kolejność cyfr.

Jeżeli zadanie zostanie wykonane prawidłowo to na zakończenie w miejsce naszych linii pojawi się pełen obrazek:

Takie zadania pozwalają nam na rozwijanie umiejętności motorycznych uczniów, ćwiczenia umiejętności zachowywania kolejności cyfr itd.

Wakelet zaczyna zdobywać światowy rynek edukacyjny. Pozornie skomplikowane narzędzie jest bardzo prostym i przyjaznym rozwiązaniem dla nauczyciela i ucznia, zwłaszcza teraz w dobie pandemii i zdalnych zajęć. Czym jest w takim razie owy Wakelet? W skrócie niczym innym niż elektronicznym segregatorem. Każdy z nauczycieli w trakcie swojej pracy zawodowej tworzy i gromadzi całe mnóstwo materiałów, które dzieli sobie na własne kategorie składając je w różnych miejscach, aż dochodzi tego coraz więcej i zaczynamy się zastanawiać gdzie są nasze pomoce. Z pomocą tutaj przychodzi Wakelet. Po pierwsze koniec ze zbieraniem makulatury - bądźmy ekologiczni, po drugie koniec z segregowaniem pomocy i zastanawianiu się nad schematem tych podziałów, a na zakończenie koniec z bałaganem. Wszystkie materiały gromadzimy w jednym miejscu – naszym indywidualny koncie. Możemy sobie tworzyć grupy, kategorie itd.., ale co ciekawsze możemy do tej zabawy zaprosić uczniów. Jeżeli boicie się, że uczniowie zrobią Wam “niespodziankę” i usuną materiały lub pozmieniają to się mylicie.

Publikowane przez nas materiały możemy udostępnić tylko do przeglądania, ale możemy też stworzyć takie kolekcje, w których to uczniowie będą publikować informacje.

A co możemy tam dodać? Właściwie wszystko co jest nam niezbędne - tekst, grafikę, wideo, linki do stron.

Wakelet wykorzystujemy na codziennych zajęciach właściwie na każdym przedmiocie. W klasie zakładając kolekcję związaną z danym tematem podczas omawiania treści dodajemy przygotowane wcześniej lub w trakcie lekcji z uczniami treści. Bardzo pomaga wyposażenie w tablicę lub ekran interaktywny. Ucząc umiejętności wykorzystywania właściwych treści - tworząc np. mapy myśli, rysunki, notatki, etc. możemy je dodać do naszej kolekcji, którą udostępniamy naszym uczniom, a oni mogą w dowolnym czasie ponownie do nich zajrzeć w celu przygotowania się, powtórzenia, a dla uczniów nieobecnych jest to wyśmienity materiał do uzupełnienia treści.

Kolejnym zastosowaniem Wakelet jest praca grupowa. Jeżeli jest możliwość korzystania z komputerów lub innych urządzeń to dajmy możliwość tworzenia swoich kolekcji na lekcji, mając jednocześnie stały do nich dostęp. Możemy również zadać naszym uczniom przygotowanie dowolnego projektu lub pracy na określony temat, a możliwość wspólnej pracy w zespole na odległość daje nam informacje o stopniu zaangażowania poszczególnych uczniów.

Oto przykłady takiej pracy:

Na koniec drobna uwaga. Pamiętajcie o prawach autorskich, więc jeżeli chcecie dołączyć do swoich prac zdjęcia lub filmy to korzystajcie z bezpłatnych źródeł - np. Wikipedia Commons, freepik lub pixabay

W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu: 

  • sylwia.lasecka@szkola-inowroclaw.pl
  • mariusz.wojcinski@szkola-inowroclaw.pl