Aktualności

Zyta Czechowska Absolwentka UAM w Poznaniu, na kierunku pedagogika specjalna, terapeutka i nauczycielka w Zespole Szkól Specjalnych w Kowanówku.  Pasjonatka nowoczesnych technologii, współautorka projektu sieci współpracy nauczycieli Czas TIKa. Prowadzi warsztaty, szkolenia i rady pedagogiczne dla nauczycieli z zakresu stosowania i wdrażania TIK. Ambasadorka programu eTwinning. Współprowadzi bloga edukacyjnego www.specjalni.pl. Jest też ekspertem ds. awansu zawodowego nauczycieli i trenerką Mistrzów Kodowania w zakresie programowania. Należy do społeczności Superbelfrzy RP. W 2017 r. otrzymała Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej za szczególne osiągnięcia edukacyjne i wychowawcze. Posiada tytuł Microsoft Innovative Educator Ekspert, nadawany przez firmę Microsoft najbardziej innowacyjnym nauczycielom na świecie. A w 2019r otrzymała także tytuł Nauczyciela Roku!     Jak długo pracujesz jako nauczyciel w szkole specjalnej? Pracę z uczniami z niepełnosprawnością intelektualną rozpoczęłam zaraz po ukończeniu liceum ogólnokształcącego, już na pierwszym roku studiów. W tym roku minęły 23 lata. Zawsze chciałaś pracować w takiej placówce? Już w szkole podstawowej marzyłam o tym, aby zostać nauczycielem. Wahałam się z wyborem konkretnego kierunku, ponieważ brałam pod uwagę wychowanie fizyczne, filologię polską, ale zwyciężył jednak wybór pedagogiki specjalnej. Co przeważyło? Zawsze świetnie odnajdywałam się wśród ludzi. Potrafiłam znaleźć wspólny język zarówno z rówieśnikami z klasy, jaki i z koleżankami i kolegami z klas specjalnych, które funkcjonowały w naszej szkole. Moją uwagę najczęściej  przykuwali ci odrobinę słabsi, delikatniejsi i doświadczeni przez los. Miałam poczucie, że moje cechy charakteru, otwartość, umiejętność współpracy i duże pokłady empatii mogą przełożyć się na efektywną pracę w tym zawodzie. Stąd wybór studiów na kierunku pedagogika specjalna - edukacja i rehabilitacja osób niepełnosprawnych intelektualnie. To trudna i wymagająca praca, ale zawsze podkreślasz, że wyjątkowa. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, to dzieci i młodzież wymagający dużej atencji, empatii, wyrozumiałości, ale także ogromnych pokładów cierpliwości i pokory. Moi uczniowie są papierkiem lakmusowym moich działań. Nie bez przyczyny mówi się, że dzieci są szczere do bólu i to one dają nam obiektywną i uczciwą informację zwrotną. Moje działania i aktywności podyktowane są ich potrzebami, możliwościami i oczekiwaniami, które definiują zarówno w sposób werbalny jak  i alternatywny. Traktuję ich po partnersku i stawiam na kształtowanie właściwych relacji, które są podstawą naszej współpracy. Specyfika mojej pracy polega, w największym chyba zakresie, na odpowiednim doborze metod nauczania, indywidualizacji, przez co tworzy się między nauczycielami i uczniami niesamowita więź, która przekłada się na  pozytywne efekty nauczania. Cieszy mnie każdy nawet najmniejszy sukces i postęp moich uczniów. Zawsze otrzymują ode mnie informację zwrotną i wzmocnienie pozytywne, które motywuje ich do dalszego wysiłku. Jak zareagowali na wieść o Twoim sukcesie i tytule Nauczyciel Roku? Moi uczniowie, tak jak cała społeczność szkolna, bardzo pozytywnie zareagowali na to wydarzenie. Były gratulacje, kwiaty, czekoladki, wyrazy uznania i wiele ciepłych słów. Przez dłuższy czas zaczepiali mnie w holu szkoły, wspominając np. to, że widzieli mnie w telewizji czy gazecie. Czułam ich wsparcie i dumę, z tego powodu, że ich pani jest nauczycielem roku. Czasami przynoszą do szkoły gazety, w których pojawiły się artykuły o “Pani Zycie”. Jest to dla mnie niezwykle wzruszające i miłe uczucie. Dlaczego na Twoich lekcjach pojawiły się projekty? Metoda projektu jest w ostatnim czasie jedną z najpopularniejszych i  najczęściej wykorzystywanych w szkołach, w tym również specjalnych,  metod uczenia się. To naturalny sposób na kreatywne nauczanie oraz  wdrażanie do samokształcenia i rozwijania zdolności twórczych uczniów. Metoda projektu zwiększa szanse na odniesienie sukcesu uczniów słabszych, nieśmiałych, ale także dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.   Jak Twoi uczniowie reagują na technologię informacyjno-komunikacyjną pojawiającą się w realizacji projektów? Moi uczniowie uwielbiają nowe technologie. Możliwość ich stosowania podczas realizowanych projektów, zajęć edukacyjnych czy rewalidacyjnych daje im szansę na kreatywną pracę i motywuje do działania. Mnie cieszy wzrost ich kompetencji cyfrowych i świadomość, że dzięki umiejętnościom obsługi urządzeń multimedialnych mają szansę po ukończeniu szkoły na komunikację z najbliższymi, poszukiwanie i selekcjonowanie informacji. Nie zapominam jednak o konieczności edukowania ich w sferze bezpiecznego poruszania się w przestrzeni internetowej. Nowoczesne technologie są nieodłącznym elementem naszego życia i nie ma już od nich odwrotu. Stąd na nas, nauczycielach ciąży zdanie wskazania uczniom mądrych i efektywnych sposobów wykorzystania ich w procesie edukacyjnym i wychowawczym. Czy te działania mają konkretny i widoczny wpływ na ich rozwój? Nowoczesne technologie są dla każdego, również dla tych słabszych i mniej sprawnych. Często są świetnym  sposobem na usprawnianie zaburzonych sfer, niepełnosprawności motorycznych czy intelektualnych. Praca z tabletem jest na tyle intuicyjna, że pozwala na sprawne i łatwe poruszanie się w przestrzeni cyfrowej nawet niepełnosprawnych intelektualnie dzieci, które nie potrafią pisać i czytać. Dzięki właściwie dobranym i dostosowanym aplikacjom możemy oddziaływać wielozmysłowo. TIK na lekcji każdorazowo wywołuje u moich uczniów radość, aktywność i motywację do nauki. Mają poczucie sprawstwa, sukcesu, a wizualizacja treści pozwala na ich szybsze zapamiętywanie. Pomagają w tworzeniu chmur wyrazowych, usprawnianiu słownictwa, ćwiczeniu umiejętności kategoryzacji, dobierania metod pracy, selekcji informacji czy prezentacji treści. Skąd czerpiesz pomysły na kolejne działania, projekty? Bardzo duża część moich aktywności rodzi się w trakcie realizacji jakiś działań. Obserwując zmagania moich uczniów z różnymi trudnościami staram się zaplanować takie aktywności, które zmobilizują ich do działania i pozwolą na rozwój kompetencji i niwelowanie dysfunkcji. Wiele moich projektów realizuję wspólnie z Jolantą Majkowską, dbając zawsze o to, by były one zróżnicowane pod kątem aktywności, zastosowanych metod i odpowiadały także na bieżące problemy i potrzeby moich uczniów. Niewątpliwie inspiruję się też innymi nauczycielami, którzy o swoich działaniach opowiadają w grupach na portalach społecznościowych, w tym w grupie SuperbelfrzyRP, której jestem członkiem.  Często są też odpowiedzią na zmieniającą się bardzo szybko rzeczywistość i postawy ludzi. Nad czym pracujesz teraz? Cały czas kontynuuję  swoje edukacyjne działania związane z blogiem. Od dwóch lat prowadzę gabinet edukacyjny, w którym realizuję zajęcia korygujące wady wymowy, a to wymaga ode mnie stałego doskonalenia się i podnoszenia umiejętności z zakresie terapii mowy.  Pogłębiam wiedzę z zakresu wykorzystywania aplikacji pakietu Office 365, takich jak np. czytnik immersyjny w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.  Podnoszę swoje kompetencje cyfrowe, które wykorzystuję opracowując kursy szkoleniowe dla innych nauczycieli oraz materiały edukacyjne dla uczniów. Pracuję nad kilkoma publikacjami branżowymi, które niebawem ukażą się w formie drukowanej. Ponadto rozwijam się jako Ambasador programu eTwinning zachęcając innych nauczycieli do skorzystania z oferty programu. Czy po tylu latach nadal masz motywację i zapał do tej pracy? To już 24. rok pracy w zawodzie i mam wrażenie, że mój zapał i aktywność zawodowa nie  słabną. Ostatnie lata to bardzo aktywny czas, w którym nie tylko podniosłam swoje kwalifikacje, zdobywałam nowe umiejętności, co przełożyło się na uzyskanie np. tytułu Ambasadora programu eTwinning, czy tytułu Microsoft Innovative Educator Ekspert, ale także  aktywnie rozwijałam kompetencje i zainteresowania moich uczniów poprzez realizację wielu projektów, organizację okolicznościowych spektakli czy wdrażanie innowacyjnych metod nauczania, w tym z wykorzystaniem TIK. Stały rozwój i aktywność powodują, że motywacja nie maleje. Nie było jednak tak zawsze. Był okres w mojej karierze zawodowej, kiedy przeżywałam tak zwany kryzys wartości i borykałam się z myślą o zmianie pracy. Przekierowanie aktywności i podjęcie nowych wyzwań spowodowało wznowienie działań i kreatywnej pracy na rzecz uczniów i pedagogiki specjalnej. Dlatego z koleżanką Jolantą Majkowską współprowadzę bloga edukacyjnego www.specjalni.pl, który jest skarbnicą dobrych praktyk i pomysłów na kreatywną, nowoczesną edukację. Jestem ekspertem ds. awansu zawodowego nauczycieli, trenerem Cyfrowego Dialogu z zakresu kodowania i TIK. Co dalej? Myślisz już o nowych wyzwaniach? Pracuję, jak już wspomniałam, nad opracowaniami branżowymi, ale szczegółów jeszcze nie mogę zdradzić. Poza tym po raz pierwszy przystąpiłam do międzynarodowego projektu eTwinning, co jest dla mnie ogromnym wyzwaniem. Realizuję się też w roli trenera z zakresu programowania w akcji Zaprogramuj przyszłość. Nadal zamierzam aktywnie działać na rzecz moich uczniów i pedagogiki specjalnej. Moim celem jest obalenie  stereotypów o szkolnictwie specjalnym i nieprawdziwych i krzywdzących  skojarzeniach o naszych szkołach, jako placówkach zaściankowych i niereformowalnych. Chcę udowodnić na swoim przykładzie, że do szkół specjalnych dotarł już pociąg zmian edukacyjnych i większość z nich to innowacyjne placówki, a w których działają fachowcy - zaangażowani w swoją pracę pedagodzy. Każdy z nich jest dla mnie Nauczycielem Roku. Zarekomendowałabyś projekty eTwinning nauczycielom pracującym w podobnych placówkach? Oczywiście, propagowanie idei projektów edukacyjnych w programie eTwinning jest moim celem na najbliższe miesiące. Pokazując dobre praktyki, staram się zachęcić pedagogów specjalnych do rejestracji projektów na platformie TwinSpace i rozpoczęcia przygody projektowej. Ja zrealizowałam ich już kilka dając szansę moim uczniom na rozwój, współpracę z uczniami z całej Polski, podnoszenie kompetencji społecznych, cyfrowych, komunikacyjnych, językowych czy matematycznych, poszerzając tym samym ofertę szkoły i podnosząc jakość nauczania. Uzyskane w wyniku ich realizacji Odznaki Jakości, utwierdziły mnie w przekonaniu, że warto i należy w ten sposób pracować z uczniami. Przede mną z pewnością jeszcze wiele projektów. Zapraszam do współpracy i działania na rzecz naszych uczniów i rozwoju placówek!   Rozmawiała: Monika Regulska