Edukacja zdalna oczami eTwinnerów

Raport z badania użytkowników platformy eTwinning

Przez kilka tygodniu zachęcaliśmy was do wzięcia udziału w niezwykle ważnej ankiecie na temat edukacji zdalnej. Chcieliśmy poznać wasze opinie, przyjrzeć się wyzwaniom, z którymi musieliście się zmierzyć, dowiedzieć się jak wpłynęła na was i waszych uczniów ta niezwykła sytuacja. 1 790 eTwinnerów poświęciło swój czas wypełniając kwestionariusz i dostarczając nam niezwykle ciekawych informacji, które posłużą nam do dalszego rozwijania oferty programu, tak aby jeszcze lepiej wspierała wasze działania i odpowiadała na najważniejsze potrzeby. Serdecznie dziękujemy wszystkim uczestnikom badania i zapraszamy do zapoznania się z raportem. Oprócz interesujących danych znajdziecie w nim inspirujące historie eTwinnerów pełne praktycznych wskazówek i cennych obserwacji. Dodatkowo wszystkie zebrane historie będziemy sukcesywnie publikować na naszej stronie - śledźcie nas uważnie, aby nie przeoczyć żadnej z nich.   Słowo wstępu do raportu przygotowała prof. dr hab. Marlena Lembicz - botanik, ekolog roślin, nauczyciel akademicki. Zajmuje się ekologicznymi i ewolucyjnymi efektami interakcji między organizmami. Autorka wielu naukowych artykułów na ten temat. Absolwentka studiów podyplomowych – Technologia Kształcenia na UAM oraz Szkoły Tutorów I stopnia, certyfikowany przywódca w edukacji. Inicjatorka i koordynatorka w latach 2013-2015 zajęć Kreatywność i Przedsiębiorczość na Wydziale Biologii.  Przewodnicząca poznańskiej sekcji mykologicznej PTB i ogólnopolskiej sekcji Grzyby w interakcjach PTMyk. Członkini kapituły konkursu Science – lubię to!. Ekspert w konkursie Nasz projekt eTwinning.  

 

I can not teach anybody anything. I can only make them think.

 Sokrates

  Wyzwanie Słowo edukacja (łac. educatio) i to co się pod nim kryje od dawna budzi emocje zarówno wśród pedagogów, nauczycieli praktyków, rodziców, uczniów i studentów… Trwa nieustanna dyskusja na temat jej celów, działania i ich skuteczność, które mają doprowadzić do osiągnięcia wyznaczonych efektów kształcenia. Dyskusja ta nie ma końca, gdyż zmieniają się uczniowie,  edukatorzy oraz zmienia się środowisko, w którym ta edukacja jest realizowana. W tak dynamicznie zmieniającym się świecie dochodzić musi do szybkich i sprawnie przeprowadzonych zmian wszystkich elementów składających się na proces edukacji. Największa trudność polega na tym, że zmiany powinny najpierw pojawić się w naszym postrzeganiu celów tego procesu, a dopiero potem stosowanych narzędzi. Powinniśmy przestać skupiać się wyłącznie na przekazywaniu wiedzy i postarać się obudzić w naszych uczniach odkrywcę, wyposażyć go w kompetencje, które pozwolą odkrywać mu własne odpowiedzi wyjaśniające nie tylko „tu i teraz”, ale pozwalające przede wszystkim przygotować się na kolejne zmiany. W tym miejscu powstaje pytanie: kim powinien być nauczyciel, przy takich celach edukacji? Mistrzem, czy rzemieślnikiem, a może przywódcą edukacyjnym w szkole/uczelni? Czy można to rozstrzygnąć? Nie, bo może powinien pełnić jednocześnie wszystkie te role – ten zawód wymaga bardzo wysokich kompetencji. Stan obecny Dziś jesteśmy w jednym z takich przełomowych momentów. Wirus Covid-19 wymusił zmiany, na które nie byliśmy tak naprawdę przygotowani. Przejście w tryb edukacji zdalnej wiązało się z zejściem ze sprawdzonych ścieżek, szukaniem nowych rozwiązań, wątpliwościami i wspaniałymi odkryciami zarówno w zakresie narzędzi cyfrowych, metodologii, jak i wsparcia, którego udzielaliśmy sobie nawzajem. Z zaciekawieniem przeglądałam wyniki ankiety Nowe technologie w nauczaniu zdalnym. Badanie użytkowników eTwinning. Dla 66,9% (spośród 1 790 uczestników badania) nauczycieli edukacja zdalna okazała dużym wyzwaniem. Mimo to, ponad 70% ankietowanych stwierdziło, że nauczanie online nie przeszkodziło im w realizacji treści podstawy programowej, a także większość z nich nie miała problemów z ocenianiem uczniów i przekazywaniem im informacji zwrotnej. Aż 93,9% badanych, w tym okresie, poznało nowe narzędzia do pracy z uczniem. Większość ankietowanych nie miała także problemów z przekazywaniem wiedzy teoretycznej w porównaniu do przekazu umiejętności praktycznych. Najchętniej korzystali z narzędzi Google (69,2%), Messengera (63,7%), LearningApps (57,7%), Teams (51,9%)  i Platformy eTwinning (43,7%). Czy wynik ten powinien nas cieszyć? Tak, zwłaszcza, że nauczyciele zostali postawieni w obliczu zdalnego nauczania z dnia na dzień. Musimy jednak pamiętać, że ankietowane osoby to wybrani nauczyciele – od dawna użytkownicy platformy eTwinning (tylko 9% ankietowanych nie korzystało z tej przestrzeni). To nauczyciele, którzy już wcześniej świadomie wybrali nauczanie cyfrowe i ofertę edukacyjna programu. Korzystając z dostępnych szkoleń i możliwości samej platformy zostali przygotowani do sprawnego realizowania zajęć zdalnych, w dodatku zajęć projektowych typu STEAM. Zajęcia prowadzone w tej formie sprzyjają odejściu od klasycznego przekazu, umożliwiają uczniom odkrywanie, testowanie, uczenie się poprzez rozwiązywanie problemów społecznych i naukowych. Uczą samodzielności, pozwalają szukać innowacyjnych rozwiązań, otwierają na nowe sposoby postrzegania badanych zjawisk i mechanizmów. Ogromną wartością tego typu zajęć jest także uczenie się współpracy z innymi zamiast konkurowania oraz budowanie międzynarodowych interakcji. Jako nauczyciel akademicki mam też zajęcia ze studentami kierunku nauczanie biologii i zaobserwowałam, że studenci nie są przygotowani do pracy metodą projektu.  Dlaczego? Ponieważ unikają eksperymentalnych prac licencjackich i magisterskich, w związku z tym ich umiejętności jako „biologa - badacza/eksperymentatora” są niższe w porównaniu z bardzo dobrze wykształconymi umiejętnościami „biologa – dydaktyka”. Staram się więc skierować ich uwagę na program eTwinning, ponieważ jest idealny do uzupełnienia tej luki i przygotowania przyszłych nauczycieli do pracy metodą projektu, wykorzystania innowacyjnych metod i otwartości na zmiany. Studentów  o eTwinning uczą nauczyciele-eTwinnerzy. To najlepsze źródło wiedzy i inspiracji. To widać także w wynikach ankiety - 44,5 % ankietowanych  uzyskało informacje o funkcjonowaniu tej platformy od innych nauczycieli. Przyszłość Zdecydowana większość nauczycieli, świadomych użytkowników różnych platform  (74% ankietowanych) stwierdziła, że w nauczaniu zdalnym brakuje im jednak bezpośredniej interakcji z uczniem. Sama zastanawiam się, czy kolejna popularna technologia rozszerzonej rzeczywistości (AR z ang. Augmented Reality), mieszająca świat cyfrowy ze światem w którym jesteśmy fizycznie, znajdzie miejsce w edukacji i stanie się jej codziennością? Czy będziemy „awatarami”, chodzącymi z uczniami/studentami także „awatarami” po wirtualnym lesie? Zapewne, w którymś momencie tak się stanie… Mam nadzieję, że będziemy wtedy pamiętać, że to tylko narzędzie, którego należy używać świadomie, i które nie zastąpi naszej realnej interakcji z uczniem. Musimy pamiętać, że choć różnorodność metod, narzędzi jest niezwykle istotna, to przede wszystkim potrafiący z nich korzystać nauczyciel, jest siłą edukacji. Należy zapewnić mu wsparcie adekwatne do warunków i wyzwań, z którymi aktualnie musi się mierzyć. Jedną z takich wyjątkowych form wsparcia jest właśnie platforma eTwinning oferująca nie tylko narzędzia, ale także wiedzę i doświadczenie tysięcy innowacyjnych pedagogów.       [ct_button id="button_83" size="big" solid="1" link="https://etwinning.pl/wp-content/uploads/2020/09/raport-etwinning.pdf" icon="" arrow="1" color="#333399" css_animation="" animation_delay=""]Nauczyciele w sieci - PDF[/ct_button]     English version: