Aktualności

Edukacja na etapie przedszkolnym, z uwagi na charakterystyczne dla tego wieku potrzeby rozwojowe i możliwości intelektualne dziecka, wymaga organizowania przestrzeni umożliwiającej mu bezpośrednie działanie w najbliższym otoczeniu. Funkcje społeczne i emocjonalne są kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania najmłodszych dzieci i wzmacniają ich funkcjonowanie poznawcze. Z perspektywy nauczycieli fakt ten niesie ze sobą konieczność realizacji aktywności w formie zabawy, bazujących na manipulacji materiałem dydaktycznym, na obserwacji procesów i zjawisk we współpracy z rówieśnikami, wzmacniających poczucie sprawstwa i samodzielność poznawczą dziecka. Procesowi poznania na tym poziomie edukacji towarzyszy nowoczesna technologia, choć jej zakres i czas wykorzystania z pewnością różni się od pracy dydaktycznej na kolejnych etapach edukacji szkolnej. W pracy z dzieckiem w wieku przedszkolnym, w mojej ocenie, wykorzystanie narzędzi czy aplikacji nie powinno stanowić celu samego w sobie. Mogą one skutecznie wzmacniać ciekawość poznawczą dziecka, wskazywać ich ciekawe i twórcze wykorzystanie, stawiając technologię w kategorii wspierania procesu dydaktycznego, a nie zastępowania realnych form eksploracji treścią wirtualno-multimedialną. Perspektywa edukacji zdalnej stawia więc nauczycieli wychowania przedszkolnego w trudnym położeniu. Po pierwsze, mają oni ograniczony dostęp do profesjonalnych platform o charakterze edukacyjno-komunikacyjnym gwarantowanym przez szkoły (tj. Office 365, Librus czy MobiDziennik). Media społecznościowe (Messenger, Facebook, WhatsApp) oraz inne platformy, co do bezpieczeństwa których istniały poważne wątpliwości (także w kontekście RODO), nie były rekomendowanymi formami kontaktu z uczniami i rodzicami. Wielu nauczycieli miało do dyspozycji jedynie stronę internetową swojej placówki. Wielu szukało własnych rozwiązań... Moim osobistym wyborem, i przestrzenią do prezentowania zasobów był Padlet – wirtualna tablica do osadzania plików tekstowych, zdjęć, linków, nagrań audio i wideo. Jeden z nich Nasz Domowy Ul, stanowiący przestrzeń inspiracji dla dzieci i rodziców, zaprojektowałam z myślą o cotygodniowych publikacjach. Drugi padlet ("Na Dywanie") był przestrzenią komunikacji dzieci i rodziców z nauczycielami, a dostęp do tej przestrzeni z uwagi na publikowane przez rodziców zdjęcia i wytwory prac dzieci, był ograniczony hasłem. To, co wyróżnia Padlet wśród innych platform, to czytelność, prostota i dostępność narzędzia dla twórcy i odbiorcy. W przedszkolu, w którym pracuję, skorzystała z niego spora grupa nauczycieli wychowawców (zachęcam do zapoznania się z efektami ich pracy na padletach poszczególnych grup Sówek, Fasolek czy Motylków). Tyle, że nie w wyborze narzędzia do edukacji zdalnej tkwi problem etapu przedszkolnego. Trudnością jest adekwatność tej formy do potrzeb dzieci w wieku 3-6 lat. Mamy bowiem do czynienia z uczniem, który nie posiada jeszcze umiejętności czytania i pisania, który potrzebuje dotknąć, by poznać. Co więcej, jego poznawanie powinno mieć charakter wielozmysłowy, integrujący procesy poznawcze z ruchowymi. Niezbędna jest komunikacja werbalna i interakcja społeczna. W moim odczuciu, nawet najciekawsze karty pracy czy interaktywne quizy w Wordwall czy LearningApps nie są w stanie zaspokoić potrzeb rozwojowych dziecka przedszkolnego. Zaciekawią je, zajmą jego uwagę na pewną chwilę, ale nie będą gwarantem pełnego rozwoju. Stąd konieczność i próby wypracowywania przez nauczycieli propozycji aktywności dla dzieci przedszkolnych obejmujących pracę z emocjami, inicjujących aktywność ruchową, zabaw obejmujących mini warsztaty plastyczno-techniczne, propozycje zabaw i wyjść z rodzicami opartych na realnej percepcji przedmiotów i zjawisk. Zresztą, środowisko edukatorów wyraźnie zaznacza, że edukacja zdalna nie powinna być festiwalem TIK na żadnym etapie kształcenia. Profil edukacji przedszkolnej w sposób szczególny wpisuje się w ten apel. Jednocześnie, w poszukiwaniu wirtualnych form działania i dydaktyki, nauczyciele wciąż szukają i docierają do narzędzi, dzięki którym aktywności online są skrojone na miarę możliwości i potrzeb dzieci w wieku przedszkolnym. Osobiście cenię sobie możliwości kreowania zasobów dydaktycznych w Canvie, którą odkryłam w czasie edukacji zdalnej na nowo. Poniżej zebrałam przykładowe materiały, które poza możliwością ich wykorzystania w realnej i wirtualnej pracy z dziećmi, mogą stać się inspiracją dla kolejnych nauczycieli do wykorzystania tego narzędzia w swojej pracy.   [ct_button id="button_17" size="small" solid="1" link="https://www.canva.com/design/DAD6RyVLUbA/zLPCR7nHiCEFuYSjw5b9KA/view?utm_content=DAD6RyVLUbA&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=viewer" icon="" arrow="1" color="#ff6600" css_animation="" animation_delay=""]Canva - część 1[/ct_button] [ct_button id="button_15" size="small" solid="1" link="https://www.canva.com/design/DAD8OzH37TQ/aMl5tP6qz3Mkdz6ws3yPUQ/view?utm_content=DAD8OzH37TQ&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=viewer" icon="" arrow="1" color="#333399" css_animation="" animation_delay=""]Canva - część 2[/ct_button] [ct_button id="button_73" size="small" solid="1" link="https://www.canva.com/design/DAD-H2Oq4Jw/--iuv4iP99Eu0mBuuoLD-w/view?utm_content=DAD-H2Oq4Jw&utm_campaign=designshare&utm_medium=link&utm_source=viewer" icon="" arrow="1" color="#ff6600" css_animation="" animation_delay=""]Canva - część 3[/ct_button]   Planując aktywności percepcyjne warto zwrócić uwagę na kreator puzzli online (np. Jigsaw planet) czy kreator kart memory (np. Match The Memory). Polecam także prostą aplikację do krótkich animacji zdjęć (ChatterPix Kids) oraz narzędzie do nagrywania plików dźwiękowych, takich jak polecenia, zagadki, słuchowiska (Vocaroo). Edukacja zdalna to także szansa na rozwój kompetencji cyfrowych nauczycieli. eTwinning bez wątpienia wspiera ten proces na wielu różnych sposobów - od 15 lat jest przecież szkołą „edukacji na odległość”. eTwinning to także moja szkoła w obszarze innowacji, technologii, współpracy i gotowości na nowe wyzwania. Różnorodne formy doskonalenia zawodowego w postaci warsztatów, seminariów czy internetowych kursów są uzupełnieniem umiejętności zdobywanych w toku pracy projektowej. Są także motorem do zmian technologicznych dając nauczycielom okazję do poznawania narzędzi i aplikacji wspomagających proces dydaktyczny. Duże znaczenie w kwestii metodyki i technologii ma również inspirująca postawa partnerów projektowych gotowych zawsze dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem. Jakkolwiek bogaty jest nasz warsztat technologiczny, mimo wielostronnych starań i rzetelnego podejścia do swoich obowiązków, zdalne przedszkole nie do końca spełnia swoje funkcje. Bo, o ile jesteśmy w stanie zatroszczyć się o akademicki kontekst kompetencji dzieci, nie wspomożemy rodziców w wychowaniu i nie zaopiekujemy się dziećmi na odległość. Oczywiście nie był to czas zmarnowany, wszyscy wiele się nauczyliśmy. Ale był to także okres niezwykle trudny dla każdego z nas - dzieci, rodziców i nauczycieli. Ci ostatni często stawali na przysłowiowych rzęsach, by przygotować materiały adekwatne do potrzeb dzieci, poświęcając temu zadaniu czas często ponad pensum, poszerzając przy tym w trybie przyspieszonym swoje kompetencje cyfrowe. Z drugiej strony ekranu komputera rodzice, pracujący stacjonarnie lub zdalnie w domu, robili co w ich mocy, by pogodzić priorytety życia codziennego z potrzebami dziecka i znaleźć czas na korzystanie z proponowanych treści. Bez rodzica współpracującego z nauczycielem edukacja zdalna na tym etapie edukacyjnym nie miałaby racji bytu. Technologia pomogła nam utrzymać kontakt i, w pewnym sensie, bawić się i uczyć „razem”. To jej wielka wartość, choć nie zastąpi w pełni bezpośredniego kontaktu.   Autorka: Anna Krzyżanowska Ambasadorka programu eTwinning, trenerka warsztatów komputerowych w województwie śląskim. Nauczycielka wychowania przedszkolnego i pedagog specjalny w Przedszkolu z Oddziałami Specjalnymi i z Oddziałami Integracyjnymi nr 48 w Zabrzu. Zrealizowała 23 projekty eTwinning (wielokrotnie w synergii z Erasmus+) - 13 z nich nagrodzono Krajowymi i Europejskimi Odznakami Jakości. Laureatka konkursu Nasz projekt eTwinning, ekspertka na licznych szkoleniach programu eTwinning.